Tag: dialoog

Miniconferentie ‘Rijnlands bestuur en toezicht’ op 10 november

Op 10 november a.s. van 16.00 tot 20.00 uur organiseert Broosz de miniconferentie: ’Rijnlands bestuur en toezicht als basis voor de humanisering en vernieuwing van zorg en welzijn’. Dit ter afsluiting van alweer de 3e Community of Practice Nieuw Toezicht.

Bestuurders en toezichthouders die het Rijnlandse perspectief op bestuur en toezicht een warm hart toedragen, of die daar interesse in hebben, zijn van harte welkom deel te nemen! Aanmelden kan nu.

Humane zorg en toezicht

De zorg- en welzijnssector is hard op zoek naar vernieuwing en naar nieuwe organisatievormen die aansluiten bij kwalitatieve, veilige en betaalbare zorg: minder bureaucratie en hiërarchie, meer menselijkheid en eigen regie van de cliënt en medewerker. Hoe kijken bestuurders en toezichthouders naar deze vernieuwing en naar het belang van het Rijnlands perspectief? De doelstelling van de Community of Practice Nieuw Toezicht in Zorg en Welzijn is om toezichthouders die de noodzaak van humanisering van de zorg- en welzijnssector onderschrijven te inspireren, met elkaar te verbinden en om al lerend van elkaar en van pioniers in het veld de beweging naar humane zorg en toezicht daadwerkelijk kracht bij te zetten.

Praktijk centraal tijdens miniconferentie

Tijdens deze bijeenkomst zijn ervaren en door het Rijnlands geïnspireerde bestuurders èn toezichthouders te gast die hun praktijkverhalen delen. Ze delen hun inspiratie en gaan in gesprek met toezichthouders die zich in dit leernetwerk de afgelopen anderhalf jaar hebben bezonnen op hun rol als toezichthouder en andere gasten uit het netwerk van de deelnemers en van Broosz.

Gezamenlijke dialoog

Vele maatschappelijke opgaven lopen vast. Mede door het rigide managementdenken en de bestaande toezichts- en verantwoordingslogica. Het idee is om samen te kijken en in gesprek te gaan over de humanisering en vernieuwing van zorg en welzijn die nodig is en de rol van Rijnlands bestuur en toezicht daarbij. Ter inspiratie en opstap worden een drietal praktijken uitgelicht:

  • De humanisering van de zorg? Hef de grenzen tussen ‘de zorg’ en ‘de samenleving’ op!
    In gesprek met Gea Sijpkes, bestuurder van Humanitas Deventer.
  • Sturen en verantwoorden binnen netwerken: dat kan in Breda.
    In gesprek met John Beckers, bestuurder van WIJ BREDA.
  • Nieuw Verantwoorden: verantwoording ten dienste van de verantwoordelijkheid van vakmensen.
    In gesprek met Ruud Klarenbeek, ex-bestuurder van de JP van den Bent Stichting.

Aanmelden kan nu

Aanmelden kan via het aanmeldformulier tot vrijdag 5 november, 12:00u,

Datum: 10 november 2021
Tijd: 16.00 – 20.00 uur (inloop vanaf 15.30)
Locatie: Akousticum, Nieuwe Kazernelaan 2 – D42 in Ede (200m van station Ede- Wageningen)
Kosten: De miniconferentie is kosteloos

Voor vragen neem dan contact op met ons via jan@broosz.nl | 06 4827 6374.

‘Met elkaar durven we dapper te zijn’

Een persoonlijk interview met Cock Aquarius – deel twee van een miniserie interviews met deelnemers van de recent afgeronde Broosz Community of Practice Nieuw Toezicht in Zorg & Welzijn. De zorg- en welzijnssector is hard op zoek naar nieuwe organisatievormen die aansluiten bij kwalitatieve, veilige en betaalbare zorg: minder bureaucratie en hiërarchie, meer menselijkheid en eigen regie van de cliënt en medewerker. Welke vorm van toezicht past hierbij? En wat vraagt dit van de toezichthouders? We polsen toezichthouders zelf, met als tweede in de interviewreeks: Cock Aquarius, zelfstandig ondernemer en toezichthouder BrabantZorg en Abrona.

‘Met elkaar durven we dapper te zijn’

‘Min of meer bij toeval belandde ik als jongere bestuurder in het toezicht. Ik werd gevraagd, eerst bij een ROC in Heerlen en vlak daarna bij Toneelgroep Maastricht. Het bleken twee uitersten: de eerste was vrij formeel, met bestuurders die forse afstand hielden tot de Raad van Toezicht; bij de Toneelgroep was het heel anders, daar werd ik zo ongeveer als familielid binnengehaald. Van een enigszins los gezelschap waren ze zich aan het structureren tot bedrijf, en in dat proces stelden ze alle expertise en betrokkenheid van de toezichthouders op prijs.’

Overkoepelende blik

‘In die jaren was toezicht vooral controleren, beheersen. Ik zie me in dat prille begin nog vlijtig de foute komma’s uit stukken halen, om vooral te laten zien dat ik de tekst goed gelezen had. Met bewondering bestudeerde ik sommige andere toezichthouders die boven de materie gingen hangen en in één zin de vinger op de zere plekken legden. Intussen heb ik me in alle decennia natuurlijk ontwikkeld, en merk dat juist die overkoepelende blik mijn natuur is geworden, zodat ik snel kan signaleren: wat speelt er? En wat moet er gebeuren om verder te komen?’

Contact zoeken

‘Dat vind ik ook de meerwaarde van toezichthouders: dat je vanuit je distantie én betrokkenheid de hooflijnen kunt doorgronden en de blinde vlekken kunt vullen van de bestuurder die zo diep in de dagelijkse operatie zit. Om dat te kunnen doen, is het de kunst om uit de bubbel daarboven te stappen en je blik te verruimen. Dat is sowieso mijn stijl, trouwens. Ik ben opgeleid als klinisch psycholoog en observeer veel. Ik zoek contact met cliënten en medewerkers, luister, proef snel een sfeer.’

Meer gesprek

‘Bij Abrona, bijvoorbeeld, bezoeken we regelmatig de locaties. Eerst deden we dat met de voltallige Raad, maar daar heb ik een stokje voor gestoken. Het voelde bijna als een koningsbezoek; medewerkers gingen onmiddellijk in het gelid staan zodra we binnenkwamen en dát is nu juist niet de bedoeling. Tegenwoordig gaan we telkens in groepjes van twee en koppelen onze bevindingen terug aan de anderen. Zo overvallen we de medewerkers minder, en voelen zij zich vrijer; er is nu veel meer gesprek.’

Zoekend

‘Ben ik daarmee een “nieuwe” toezichthouder? Als je dat linkt aan dialoog, elkaar goed bevragen vanuit een houding van vertrouwen: ja, dan zeker; dat past bij mij. Maar ik ben wel zoekend in mijn rol. Ik wil mijn verantwoording nemen en waarmaken, en niets over het hoofd zien. Kan dat in een organisatie die vaart op dialoog, verantwoordelijkheid en eigen regie van alle betrokkenen? Dat is een proces van proberen en uitvinden, en daar wissel ik graag van gedachten over met collega-toezichthouders. Voor nu zoek ik vooral naar een balans tussen vertrouwen en controle.’

Dapper zijn

‘Wat ik mooi vind, is dat we in mijn beide Raden een visie op Toezicht hebben geformuleerd, die elementen van nieuw toezicht bevat. Zo stellen we “dat het mag schuren”: dat we een stevig debat niet schuwen, zolang dat niet in de lucht blijft hangen, en daarvoor is dialoog natuurlijk essentieel. Ook hebben we uitgesproken dat we als Raad van Toezicht altijd achter de Raad van Bestuur staan, óók als dat – in organisatiebelang – wil afwijken van knellende protocollen en regels, en mits dat natuurlijk niet de continuïteit in gevaar brengt. Dat zijn bemoedigende stappen, die voor mij de essentie van nieuw organiseren en nieuw toezichthouden bevatten: met elkaar staan we er voor open om anders naar vraagstukken te kijken, om anders te handelen. En met elkaar durven we dapper te zijn.’

Over Cock Aquarius

In haar ruim 45-jarige loopbaan, heeft Cock Aquarius (67) vele leidinggevende en adviserende functies in de profit en non-profit sector vervuld. Zo was zij directeur PTT Post Expeditieknooppunt, gaf ze als manager Customer Care bij Vodafone leiding aan de opzet van de call centers, leidde ze de fusie van ontwikkelingsorganisatie Cordaid en was ze bestuursvoorzitter van diverse zorg- en welzijnsorganisaties. Daarnaast is ze altijd actief geweest als toezichthouder, waarvan de laatste jaren bij BrabantZorg en Abrona.

Interview door: Teus Lebbing

Interesse?

Heeft u interesse in deelname aan de derde lichting van deze community of practice groep? De derde CoP Nieuw Toezicht in Zorg & Welzijn start op 27 november 2019. Bekijk de informatiepagina, of neem direct contact op.

‘Toezicht houden door diep in de praktijk te duiken’

Een persoonlijk interview met Johan Visser – deel één van een miniserie interviews met deelnemers van de recent afgeronde Broosz Community of Practice Nieuw Toezicht in Zorg & Welzijn. De zorg- en welzijnssector is hard op zoek naar nieuwe organisatievormen die aansluiten bij kwalitatieve, veilige en betaalbare zorg: minder bureaucratie en hiërarchie, meer menselijkheid en eigen regie van de cliënt en medewerker. Welke vorm van toezicht past hierbij? En wat vraagt dit van de toezichthouders? We polsen toezichthouders zelf, met als eerste in de interviewreeks: Johan Visser, adviseur in de zorg en toezichthouder Zorgcentra de Betuwe en De Wettering.

‘Ik duik zo diep mogelijk de praktijk in. Om mezelf te voeden én de bestuurder’

‘Vorige week liep ik bij Zorgcentra de Betuwe mee met een team van jonge ROC-studenten. Zij namen allerlei klussen voor hun rekening, die er in de hectiek van alledag al snel bij inschieten: ramen lappen, kopjes thee inschenken, dansen en sjoelen met oudere buurtbewoners, bezoekerswc’s schoonmaken. Ik vond het zo mooi om daarin mee te draaien; om te zien wat er in de dagelijkse praktijk gebeurt, wat dat doet met cliënten en professionals, maar ook met de jongeren die zonder ervaring dit werk doen. Ik voel dan een soort dankbaarheid: dat ik de kans krijg om zo dicht op de zorg te zitten.’

Niet toetsend, maar spiegelend

‘Binnenkort ga ik op pad met nieuwe medewerkers die worden rondgeleid langs alle locaties van Zorgcentra de Betuwe. Zo pik ik telkens een piepklein deel van de organisatie mee, en daarmee: van het echte werk. En dat gebeurt, naar mijn idee, in het contact met de cliënt; bij de momenten waar je ogen van gaan prikkelen, bij het soms ontroerende contact. Als toezichthouder zoek ik bewust die praktijk op; ik duik erin, ervaar, kijk en luister. Zo voed ik mezelf én de bestuurder. Want zo zie ik mijn rol: niet als toetsend, maar als spiegelend. Ik wil scherp krijgen wat er bij de mensen in de instellingen leeft, nagaan wat zij werkelijk belangrijk vinden en nodig hebben, en dat delen met de Raad van Bestuur. Met als doel een ondersteunende en kritische partner te zijn.’

Open en onbevangen

‘Is dit een nieuwe manier van toezichthouden? Voor een “klassieke” toezichthouder die zich meer richt op formele verantwoordelijkheden, procedures en controle misschien wel, maar voor mij niet. Ik ben niet van de krachtige oordelen; ook in mijn adviesrollen heb ik een open, onbevangen, vragende houding. Ik ben geïnteresseerd in de manier waarop zorg wordt verleend, in de verhalen van zorgprofessionals, van patiënten, van leidinggevenden. Zo leer ik hun werkelijkheid van alledag begrijpen, met al zijn weerbarstigheid, keuzes en dilemma’s. En kan ik – in dialoog, en al in- en uitzoomend – meedenken over oplossingen en nieuwe wegen.’

Van binnenuit

‘Mijn hele werkende leven al, kan ik taaie ontwikkeltrajecten met open eindjes goed aan, door altijd weer naar helderheid en verbinding te zoeken, switchend tussen het grote plaatje en het detail. Ik merk nu hoe deze eigenschappen me van pas komen in mijn rol van toezichthouder. Verleden en heden leren dat je de zorg- en welzijnssector niet top-down en vanaf een afstandje verandert, maar juist van binnenuit, bij waar het daadwerkelijk gebeurt. En daar bevind ik me nu eenmaal graag.’

Spannend spel

‘Maar deze manier van zorg vernieuwen en toezichthouden vraagt natuurlijk wel wat. Laat je immers de controle los, dan komen organiseren, besturen en toezichthouden aan op dialoog, betrokkenheid en vertrouwen op elkaars vakmanschap. Daarom schakel ik als toezichthouder, zowel bij Zorgcentra de Betuwe als bij De Wettering, veel met de bestuurders en mede-toezichthouders. Ik deel mijn ervaringen en gedachten en we zoeken steeds het gesprek: doen we de goede dingen, wanneer kijken we een situatie even aan, wat vraagt om handelen en wat vraagt juist om meer ruimte? Dat is een spannend spel dat je scherp houdt met elkaar, en waarin je de balans moet zoeken en vinden, om – al vragend en spiegelend – te kunnen doen wat nodig is. En zo te leren en te vernieuwen, en de beste zorg te leveren.’

Over Johan Visser

Na diverse directie- en managementfuncties in de zorg, startte Johan Visser (55) in 2008 met zijn bedrijf Principle Care als veranderadviseur van zorginstellingen. Daarnaast vervult hij twee toezichtrollen: bij leer-werk-zorgboerderij De Wettering (2012) en bij ouderenzorgorganisatie Zorgcentra de Betuwe (2014).

Interview door: Teus Lebbing

Interesse?

Heeft u interesse in deelname aan de derde lichting van deze community of practice groep? De derde CoP Nieuw Toezicht in Zorg & Welzijn start op 27 november 2019. Bekijk de informatiepagina, of neem direct contact op.

Bezielde Professionals & Pionierende Wethouders. (3e druk, 2018)

De 3e druk van ‘Bezielde Professionals & Pionierende Wethouders. Transformatie van de zorg voor de jeugd in zicht?’. Deze publicatie kwam in 2016 tot stand in opdracht van Stichting Innovatie Jeugdzorg naar aanleiding van actie-onderzoek van Jan Smit. Hoe staat het met de transformatie van de zorg voor de jeugd, nu de transitie is gerealiseerd? Lukt het om de zorgvernieuwing die daarachter besloten ligt succesvol te laten verlopen? Bestel hier de publicatie.

‘Inspirerend perspectief voor de jeugdzorg’

Erik Gerritsen, Secretaris Generaal Ministerie van VWS schreef bij de nieuwe druk een voorwoord, waarvoor wij hem hartelijk danken. Gerritsen onderstreept de kernboodschap van Smit dat de transformatie van de jeugdzorg nog moet beginnen. Het boek is daarmee nog steeds actueel. Lees hier het voorwoord.

Kernvragen

De kernvragen bij de start van het onderzoek waren:

  • hoe staat het met de transformatie van de zorg voor de jeugd, nu de transitie is gerealiseerd?
  • lukt het om de zorgvernieuwing die daarachter besloten ligt succesvol te laten verlopen?

Onderzoeksaanpak

Met deze vragen trok Broosz, op verzoek van de Stichting Innovatie Jeugdzorg en gefinancierd door de Bernard van Leer Foundation, de provincie in. De zoektocht naar pioniers bracht ons in Diemen, Oss en omstreken en op Walcheren. Daar organiseerden we samen met de wethouders René Peters (Oss), Ruud Grondel (Diemen) en Albert Vader (Vlissingen) de Transformatiedialoog. Ontmoetingen met de vertegenwoordiging van alle professionals die bij de zorg voor de jeugd een rol hebben. Het idee achter deze aanpak is glashelder: het zijn immers de vakmensen, de vrijwilligers, de ouders en kinderen, kortom de mensen uit de leefwereld zelf, die de vraag kunnen beantwoorden of de transformatie op dreef is of niet?

Inzichten en nadere reflecties

De inzichten en reflecties worden in de publicatie afgewisseld met interviews van vakmensen uit de werkgemeenschappen, eveneens komen de drie wethouders uit Diemen, Oss en Walcheren aan het woord. Er wordt ingegaan op de essenties van Nieuw Organiseren, Leren, Veranderen en Verantwoorden, aspecten die cruciaal zijn om de transformatie te laten slagen. Ook wordt het idee van de werkgemeenschap uitgewerkt en wordt de methodiek van de Transformatiedialoog uiteengezet als vorm van Nieuw Leren en Verantwoorden.

Inhoudsopgave

  • Voorwoord – Erik Gerritsen, SG ministerie van VWS
  • Proloog
  • De gemeenschap spreekt I: ‘Ik wist niet dat jij zo’n goed hart had’
  • Inleiding
  • De werkgemeenschap spreekt II: ‘Tot deze mensen de juiste hulp hebben, laat ik ze niet los’
  • Bezielde professionals en weerbarstige praktijken
  • De werkgemeenschap spreekt III: ‘Ik denk niet meer bij alles: mag dit wel?’
  • De transformatie als fataal leerproces
  • De werkgemeenschap spreekt IV: ‘Wij maken het veel zwaarder voor de cliënt dan nodig is’
  • De inspiratie van nieuw Organiseren
  • De werkgemeenschap spreekt V: ‘Met elkaar kunnen we duidelijk meer dan we denken’
  • Werkgemeenschappen: anders leren en veranderen in het sociaal domein
  • De werkgemeenschap spreekt VI: ‘De betrokken hulpverleners hebben de neiging op hun eigen postzegel bezig te blijven’
  • Transformatiedialogen: experimenteren met Nieuw Verantwoorden
  • De werkgemeenschap spreekt VII: ‘Verantwoordelijkheid delen en je nek uitsteken voor een tweede kans’
  • Pionierende wethouders
  • Ontwikkeldomeinen voor de zorg voor de jeugd

Bestel

Interesse? Bestel hier de publicatie via managementboek.

DOWNLOAD DE PUBLICATIE ‘VAN CONTROLE NAAR DIALOOG’

De afgelopen anderhalf jaar namen enkele Raden van Toezicht deel aan de Community of Practice Koplopers in Toezicht (RIBW Overijssel, Opella, Vincent van Gogh, Novadic Kentron, JP van den Bent, de Baalderborg Groep, Het Baken). Een initiatief van de Nederlandse Vereniging van Toezichthouders in samenwerking met Broosz. Doelstelling was om samen de humanisering van zorg en toezicht in de eigen praktijk verder vorm te geven. Uit de onderlinge gesprekken en op basis van de gedeelde ervaringen is de publicatie ‘Van Controle naar Dialoog’ ontstaan. Deze publicatie is nu gratis in pdf formaat te downloaden via het formulier onderaan dit bericht. Jan Smit, Henk den Uijl, Willem Smit en Guido van de Wiel zijn verantwoordelijk voor de samenstelling en redactie.

Publicatie van Controle naar Dialoog

In deze publicatie komt de beweging naar vernieuwing in het toezicht in breder perspectief aan bod, de toezichthouders en bestuurders komen aan het woord aan de hand van een aantal kernthema’s. De publicatie wordt afgesloten met het ambitiestatement dat deze toezichthouders en bestuurders in 2017 samen opstelden als afsluiting van het leerproces en een korte reflectieve uitleiding.

Gratis ontvangen van de publicatie?

Vul onderstaande gegevens in om de pdf ‘Van Controle naar Dialoog’ per mail te ontvangen. Schroom niet om contact op te nemen om met Jan Smit om verder in gesprek te gaan door te mailen naar jan@broosz.nl of te bellen naar 06 – 48276374. Om deze noodzakelijke beweging verder door te zetten is op 8 april jl. de Community of Practice Nieuw Toezicht in Zorg en Welzijn met een nieuwe groep van 13 toezichthouders uit verschillende organisaties van start gegaan. Klik hier voor verdere informatie.


    Van Controle naar Dialoog. Pionieren voor Nieuw Toezicht in Zorg & Welzijn. (2017)

    In deze publicatie komt de beweging naar vernieuwing in het toezicht in breder perspectief aan bod. Van controle, naar dialoog. Toezichthouders en bestuurders komen aan het woord aan de hand van een aantal kernthema’s en sluiten af met een gezamenlijk ambitiestatement, vergezeld van een korte reflectieve uitleiding. Lees meer en download deze publicatie.

    Publicatie van Controle naar Dialoog

    Van 2014 – 2016 namen enkele Raden van Toezicht deel aan de Community of Practice Koplopers in Toezicht (RIBW Overijssel, Opella, Vincent van Gogh, Novadic Kentron, JP van den Bent, de Baalderborg Groep, Het Baken). Een initiatief van de Nederlandse Vereniging van Toezichthouders in samenwerking met Broosz. Doelstelling was om samen de humanisering van zorg en toezicht in de eigen praktijk verder vorm te geven. Uit de onderlinge gesprekken en op basis van de gedeelde ervaringen is de publicatie ‘Van Controle naar Dialoog’ ontstaan. Deze publicatie is hieronder gratis in pdf formaat te downloaden via het formulier onderaan dit bericht. Jan Smit, Henk den Uijl, Willem Smit en Guido van de Wiel zijn verantwoordelijk voor de samenstelling en redactie.

    Interesse in de publicatie?

    Vul onderstaande gegevens in om de pdf ‘Van Controle naar Dialoog’ per mail te ontvangen. Schroom niet om contact op te nemen om met Jan Smit om verder in gesprek te gaan door te mailen naar jan@broosz.nl of te bellen naar 06 – 48276374.