Terug naar de bron van de Gestaltfilosofie

Er vertrekt een vliegtuig naar Griekenland vandaag, 2 april 2014. En ik ga mee. De komende dagen verblijf ik in een klein plaatsje aan zee, Mati, vlakbij Athene, om deel te nemen aan een ‘gathering’ georganiseerd door ‘Gestaltpractioners’. Ik ga daar heen om me te verbinden met vakbroeders die vanuit deze ‘Philosophy for Change’ aan het werk zijn in organisaties over de hele wereld. De deelnemers houden zich bezig met Organizational Development als intern of extern consultant, auteur, onderzoeker etc. Deze ‘gathering’ is gedefinieerd als “people coming together in the same place for a purpose”. Doel van deze samenkomst is te ontmoeten, delen, ervaren, verdiepen en oogsten rondom het werken vanuit de Gestaltfilosofie. En het programma is niet of maar gedeeltelijk ingevuld. Eėn grote open ruimte in de tijd die vraagt om gevuld te worden met waardevolle ontmoetingen, verhalen, bespiegelingen en ervaringen. Daar wil ik bij zijn! Ik ga me deze week dan ook herbronnen. Zo noem ik het maar even. Om mij te bezinnen op mijn vakgebied. En vast en zeker ook om me te oriënteren en te ontwikkelen richting de toekomst.

Wat is dat eigenlijk gestalt?
In mijn werk houd ik me bezig met leren en veranderen vanuit de Gestaltfilosofie. Wat is Gestalt eigenlijk? Daar ga ik nog eens een uitgebreid blog aan wijden. Nu alleen even wat voor mij de essentie van Gestalt is tegen de achtergrond van de grote veranderingen en ontwikkelingen op het moment. Ontwikkelingen die je ziet in onze maatschappij en in organisaties waarin mensen zich steeds vaker uitspreken vanuit een diep gevoel van: “het moet nu echt anders!”. En dan denk ik aan bijvoorbeeld de grote verschuivingen in het sociale domein. Deze tijd vraagt om acteren, experimenteren en stappen zetten. Er gaat echter veel tijd zitten in plannenmakerij en het visualiseren en formuleren van acties. Vanuit de gestaltfilosofie is echter het vergroten en ontwikkelen van ‘gewaarzijn’ of ‘awareness’ het startpunt voor verandering. Gewaarzijn gaat vooraf aan die plannenmakerij. Op het moment dat je ‘het’ weet, kun je dat ‘weten’ niet meer terugdraaien namelijk. Van niet-weten naar weten om vervolgens in actie te komen. Dit ontwikkelen van gewaarzijn is een belangrijke fase van ontwikkeling en groei. Maar wel een fase die aandacht vraagt en vrij fundamenteel is. En ach…daar hebben we geen tijd voor.

Wordt vervolgd…
De komende dagen ga ik die tijd nemen. Een heroriëntatie op mijn vak. Opgeleid als Gestaltpsychotherapeut en beland in de wereld van de werkende mens en zijn of haar neuroses en frustraties, vraag ik mij vaak af hoe ik waardevol kan bijdragen om de wereld een beetje beter te maken. Ik vraag me altijd af: wat is mijn bijdrage dan in dat proces van verandering en verschuiving? En die vraag wordt steeds belangrijker in deze tijd. Hoe kan ik waardevol blijven bijdragen aan processen in een omgeving waarin professionele coaches onder de deur doorkomen en iedereen iedereen coacht en waar de ene veranderkundige nog slimmer lijkt dan de andere? Hoe kan ik in dat veld van collega-veranderaars vorm en inhoud geven aan mijn vak als facilitator en procesbegeleider? Daarom de beslissing om terug naar de bron te gaan, de Gestaltfilosofie, en mij te verdiepen in mijn vakgebied met de hoop dat ik inspiratie vind om door te gaan met dit prachtige vak van leren, veranderen en ontwikkelen. Het vooruitzicht dat ik daarbij kan staren over een blauwe zee en kan genieten van de Griekse zon vervult mij met een gevoel van intens geluk. Wordt vervolgd.

Georgette Kempink – April 2014

 

A look into the process of branding Broosz

Last week was the 10th anniversary party of my client, smit kempink development, a company by Jan Smit and Georgette Kempink. That day they relaunched their company name from smit | kempink development into Broosz, a company that facilitates change management for teams and organisations. The new name is represents the process of learning new insights and gaining new knowledge. It took them four sessions in a span of a year with branding specialist Ron van Gils @ Kreationz to have found their true identity. Stings Fragile became their inspiration and resulted in Broosz, a wordplay of ‘broos’, Dutch for ‘fragile’.

It’s a bold and courageous move to do away with the company name your clients and your whole business network have known you for the past decade. It’s a testament to their drive to find their own identity and to renew themselves. In the past, they have associated their names to the company and to the work they did, but it didn’t tell what they were doing. With Broosz they have found a name that could tell their story and their way of working. The passion with which Jan and Georgette talked about their motivation and experience really made an impact on me. I could relate to their way of thinking and how they approached their clients’ challenges. I could truly connect with the new Broosz.

This helped our team, Dennis Maij @ WeAreBold, Remy Vledder and I, in the early design process of creating a new visual identity. We went on to create dozens of different concepts for the logo, but one set of logos stood out from the start: They were all based on the concept of ‘the process of searching for something’. Since you never know how and when you will find something, we visualised it in a chaotic, shapeless and random scrawl. We used this as the basic pattern to cut out the letters of Broosz. This led us to the idea of literally cut out the letters to create the business cards. It’s fragile yet strong, which fits perfectly with the thinking behind the the new brand name. 

To further build upon the brand, we took inspiration of the famous sixties comics Love Is… by Kim Casali. In a few quotes and illustrations we wanted to tell the audience what Broosz does and what it means to be Broosz. We incorporated these quotes into the website and it truly helps communicating the new brand identity.

The client found trust in us to create something that complements their story and gave us full creative freedom to explore the possibilities. It’s a project I’m really proud of.

Dit blog is verschenen op de website van Visualcreature en geschreven door Jay Tang – maart 2014

Tijdens het feest van Broosz op 13 februari heeft Jay een paar prachtige foto’s gemaakt:
VC_20140213_1819VC_20140213_1818-2VC_20140213_1830VC_20140213_1815VC_20140213_1853VC_20140213_1846VC_20140213_1924VC_20140213_1840

 

Bankiers: steekt uw licht op in de zorg!

Wat me altijd weer raakt bij het werken met Zorgprofessionals, is hun gedrevenheid om werkelijk dienstbaar te zijn aan cliënten die men veelal in de eigen leefwereld verzorgt en ondersteunt in precies datgene wat men nodig heeft, met betrokkenheid, respect, vakmanschap, volharding en de distantie die daarvoor nodig is. Dienstbaarheid is in de zorg- en welzijnssector heel sterk verweven met de professionaliteit en de beroepsuitoefening. Volgens mij kan de bancaire sector veel leren van de Zorgsector in het algemeen en van de transformaties en positieve ontwikkelingen die daar plaatsvinden en van het bewustwordings- en leerproces dat daaraan ten grondslag ligt.

Transformatie van organiseren
Want daar voltrekt zich, nog voorzichtig, maar heel duidelijk en vanuit een heel heldere visie op wat professionaliteit en integriteit en ‘goed organiseren’ is, een ware transformatie van het organiseren zelf. Er is een vernieuwingsgolf aan het aanzwellen waarin betere zorg tot stand komt waar cliënten tevredener over zijn. Onder de druk van hoge kosten, de kritiek op de bureaucratie waardoor cliënten vaak van het kastje naar de muur worden gestuurd. En ook door de frustratie van professionals die door overmatige managementsturing en de daarbij horende administratieve lasten geen enkele handelingsruimte meer hebben om goede zorg te verlenen.

De prudente, saaie, dienstbare bankier
Dat kan bijna niet waar zijn, hoor ik managers, bestuurders en toezichthouders uit de financiële sector denken. Dat kan wel, ga maar kijken! Op 29 januari jl. was ik aanwezig bij een Tegenlicht Meetup in Amsterdam naar aanleiding van hun TV-uitzending “De Biecht van de Bankier”. Daarin riep financieel geograaf Ewald Engelen de bankierswereld op om terug te gaan naar de essentie van hun vak: terug naar de prudente, saaie en dienstbare bankier. Wat is de essentie van het bankiersvak dan? Wat is de maatschappelijke rol van bankieren en wat dient die te zijn? Kunnen we in moreel opzicht wat verwachten van de sector en wat dan wel? Wat betekent dienstbaarheid in concreto? En hoe wil men het contact met de samenleving herstellen en levend houden? Allemaal fundamentele vragen die prikkelen en antwoord behoeven.

Sluipenderwijs minder ruimte
In mijn jarenlange ervaring in het werken met professionals uit de bancaire wereld valt geenszins op te maken dat bancaire professionals in basis geen dienstverlenende attitude hebben, integendeel. Maar de praktijk van het bankieren is in de afgelopen 10 jaar zo commercieel, bureaucratisch en eendimensionaal ‘aangestuurd’, dat professionele bankiers daar het afgelopen decennium sluipenderwijs steeds minder ruimte voor kregen. De klant werd een target. Je verantwoordelijkheid als bankier werd het realiseren van vooraf afgesproken doelstellingen. De manier hoe je dat netjes moest doen werd sterk bepaald door procedures.  En door de vele afvinklijsten waar je als vakman de realiteitszin niet van in kunt zien en waarvan je vaak weet dat het absoluut geen betrouwbaar beeld geeft van de realiteit van alledag.

Lef om een draai te maken
Als je als zorg- of welzijnsbestuurder het lef hebt om een een draai te maken in je denken en vervolgens ook de moed om je hele organisatie daarin mee te nemen, dan heb je wat te vertellen. Daar zouden bankbestuurders en toezichthouders uit de bankwereld eens naar kunnen luisteren. Want een crisis draagt de mooie kans in zich om werkelijk te vernieuwen. Maar daarvoor moet je wel inzicht krijgen in nieuwe mogelijkheden en onbekende werkelijkheden. Hoog tijd voor nieuwsgierige bankiers om eens op bezoek te gaan bij Zorgprofessionals om te ervaren hoe in zorg en welzijn invulling gegeven wordt aan het begrip dienstbaarheid! Voor bankiers die interesse hebben, leg ik graag een verbinding.

Jan Smit – februari 2014

 

Onze mond vol van het Nieuwe Werken: “Prettig weekend!”

Onlangs pakte ik mijn spullen na een intensieve dag werken met een groep mensen. Om 05.45 uur ging mijn wekker die ochtend en om 17.30 uur pakte ik mijn koffer met mijn spullen om naar mijn auto te lopen om de anderhalf uur durende reis terug naar huis aan te vangen. Mijmerend en vol van wat er zich die dag had afgespeeld loop ik naar de parkeergarage. Daar aangekomen moet ik de deur naar de garage openen met mijn parkeerkaart. Beetje onhandig. Zeker als je bepakt en bezakt bent. Ik zet even mijn spullen op de grond en ga op zoek naar mijn parkeerkaart. Altijd weer een spannend moment….heb ik de kaart nog? Hebbes…gelukkig! Op dat moment komt er een vrouw aanlopen. Ik mompel vriendelijk naar haar dat ik wel even de deur voor haar openhoud. Ze knikt vriendelijk terug en loopt met me op. Terwijl ik naar de betaalautomaat loop roept ze ineens: “Prettig weekend!”. Ik draai me naar haar om terwijl ze de lift in verdwijnt en ik voel de verwarring zich van mij meester maken. Prettig weekend?! Het is donderdag ….

Dit gebeurt me wel vaker. Vrijdag lijkt voor veel mensen geen werkdag. De vanzelfsprekendheid waarmee deze vrouw mij een prettig weekend wenste verwondert me. Ik werk wel ‘gewoon’ op vrijdag. En als het zo uitkomt ook op zaterdag of op zondag. Ik herinner me plots een gesprek eerder die dag tussen twee jonge professionals werkzaam in de zorg over de uren die ze werken, de overuren, de pauzes… Het praten en denken in uren, in uurtjes…. hoe doe je dat?!

Ik rijd weg uit de parkeergarage en kijk om me heen. Ik zie grote, hoge kantoorgebouwen boven mij uit torenen. We hebben onze mond vol van het Het Nieuwe Werken, Anders Organiseren, Slimmer werken. Professionals die hun verantwoordelijkheid en ondernemerschap moeten pakken…….. Ik twijfel. Het is voor veel werkzame mensen kennelijk nog heel ver weg. Als ondernemer ben ik nooit uitgewerkt en ik weet dat er ook heel veel ondernemende professionals zijn die die grondhouding hebben. Maar er is ook nog steeds een hele grote groep mensen die hun uren vol maken en op maandag al toeleven naar het weekend. Het zij zo. Maar ik ervaar twee hele verschillende werelden. De wereld van structuur, bureaucratie en schijnzekerheid. De wereld van “prettig weekend” en “de deur achter je dicht trekken”. Daar tegenover de wereld van onregelmatigheid, onzekerheid en realiteit. Maar ook de wereld van vrijheid, creativiteit, betrokkenheid en verantwoordelijkheid. Daarom kies ik voor het ondernemerschap! Prettige dag nog!

Georgette Kempink – Januari 2014

De Organisatie als Poppenkast

“We zijn geen poppen we zijn ook mensen!”.Een letterlijke uitspraak van een professional die onlangs deelnam aan een team ontwikkelingsproces. Dat raakte me. En ik kom het zo vaak tegen: mensen voelen zich in veel organisaties niet als mens gezien. Ze voelen zich niet aangesproken op hun kwaliteiten en hun zelforganiserende vermogen en ervaren weinig of geen regelruimte. Ze voelen zich een marionet in een door anderen georganiseerde voorstelling. Deze professional spreekt vanuit het hart: ik voel me hier niet beschouwd als mens.

De schizofrene werkelijkheid binnen organisaties

Autonomie staat – dwars door de generaties heen –  boven aan de lijst van cruciale Westerse waarden. Het schizofrene is dat binnen bureaucratische en top down gestuurde organisaties, autonomie (het zelforganiserend vermogen van mensen!) vaak niet het uitgangspunt vormt van organiseren. Daarbinnen zijn mensen ‘poppetjes’. Dat heeft uiteraard enorme gevolgen voor het welzijn van mensen, de cultuur, sfeer en vitaliteit binnen organisaties en de effectiviteit van samenwerkende mensen. Alleen mensen kunnen verantwoordelijkheid nemen, poppen niet. Poppen zijn een instrument in handen van een Poppenspeler. Een belangrijk adagium uit de Westerse Ethiek (de filosoof Kant) stelt dat de mens altijd een doel in zichzelf is en nooit een middel in handen van een ander mag worden.

Autonomie: fundament van Sociale Innovatie en Nieuw Organiseren

Zolang we in organisaties de autonomie van mensen niet als uitgangspunt nemen, doen we niet alleen de menselijke waardigheid tekort, zoals we die in het Westen centraal stellen, maar realiseren we in organisaties ook veel minder (moois) dan mogelijk is. Sterker nog: we realiseren binnen de wereld van organisaties maar weinig van onze eigen visie op het goede leven. Dat maakt de uitroep van de professional zo schrijnend en trefzeker. Mensen – op welke positie in welke organisatie dan ook  – die de autonomie wel serieus nemen, hebben een stevig fundament om Sociale Innovatie, of anders gezegd, Nieuw Organiseren handen en voeten te geven.

Wat maakt het zo moeilijk om dat fundament serieus als uitgangspunt te nemen binnen organisaties? Hebben de poppen nog een te mooi opgetuigde poppenkast? Worden ze te goed betaald voor de voorstelling waarin ze geen eigen inbreng hebben? Kennen ze zelf geen ander repertoire? En wie is de Poppenspeler in de metafoor? Heeft hij zijn beroepsopvatting expliciet gekozen, of is hij ook maar onderdeel geworden van een Circus waarin de rollen lang geleden werden uitgedeeld?

JAN SMIT – januari 2012