De principes van de Gestaltbenadering in de gezondheidszorg

22-06-2023

Een tijd geleden kreeg ik een uitnodiging om te komen spreken op de EAGT Gestalt Conference in Madrid op 24 september 2023. Spannend natuurlijk, maar ook een geweldige kans om mijn ervaringen over het bevorderen van een mensgerichte aanpak, zelforganisatie en verandering in de langdurige zorg en verpleeghuizen in Nederland te delen met Europese collega’s. Als voorstander van een holistische benadering van de gezondheidszorg heeft deze ontwikkeling mijn passie. Ik heb de uitnodiging dan ook aangenomen.

Uitdagingen in de Nederlandse gezondheidszorg en de behoefte aan verandering

In Nederland hebben we te maken met grote uitdagingen in de gezondheidszorg als gevolg van de dubbele vergrijzing. Traditionele verpleeghuizen staan onder druk door de zware zorglast die ze moeten dragen. Dit heeft een negatieve invloed op zorgverleners, die te maken hebben met fysieke en psychologische stress, maar ook op het gebied van kennis en vaardigheden. Bovendien worden ze overspoeld door bureaucratie en hebben vaak nog te maken met een top-down managementstijl. Het is duidelijk dat er een andere benadering nodig is, één waarbij we anders gaan denken over organiseren en samenwerken. Daar wil ik mijn internationale collega’s graag in meenemen.

De principes en waarden van de Gestaltbenadering in de gezondheidszorg

Ik werk met teams van professionals, behandelaren, managers en bestuurders vanuit de principes en waarden van het Nieuw (Rijnlands) Organiseren, zoals jullie Broosz kennen, maar mijn basis ligt in de Gestaltbenadering waar het ondersteunen van het zelfregelend vermogen, het vergroten van bewustwording, het stimuleren van groei en verandering en het begrijpen van het belang van het individu in zijn context centraal staan. Deze waarden en principes sluiten mijns inziens naadloos aan bij organisaties in de gezondheidszorg, waar een mensgerichte benadering noodzakelijk is en een ander perspectief op verandering.

Het belang van het Buurtzorg-model en persoonlijke ervaringen

Daarnaast is een van mijn grootste inspiratiebronnen, nog steeds, het Buurtzorg-model, dat in Nederland een revolutie heeft teweeggebracht in de gemeenschapszorg. Dit model stelt menselijkheid boven bureaucratie en heeft wereldwijd erkenning gekregen. Het heeft mijn overtuiging versterkt dat zelforganisatie de weg is. De persoonlijke ervaring die ik had met de verpleeghuiszorg van mijn moeder heeft dit nog eens bevestigd. Zestien jaar lang werd ze verzorgd in een verpleeghuis, en een van de belangrijkste dingen voor haar was het behoud van de regie over haar eigen leven. Dat was niet altijd even makkelijk, maar het toonde me het belang van mensgerichte zorg.

Het streven naar mensgerichte zorg te midden van bureaucratische uitdagingen

Ondanks het succes van Buurtzorg en andere positieve ontwikkelingen, zie ik dat bestaande organisaties juist bureaucratischer worden en juist of weer vasthouden aan het klassieke managementparadigma. In een tijd waarin werknemers op sommige plekken nog steeds worden behandeld als louter “middelen”, is het duidelijk dat er nog veel werk aan de winkel is. Ik begrijp echter ook dat verandering niet altijd gemakkelijk is.

Bespreken van uitdagingen en kritiek op het klassieke managementparadigma

Als organisatie- en teamcoach werk ik vanuit Gestalt-principes om zelforganisatie ook in traditionele verpleeghuizen te bevorderen en positieve veranderingen te ondersteunen. Ik geloof dat de Gestalt-community een waardevolle rol kan spelen bij de transitie van (zorg)organisaties naar een gezondere werkomgeving. Op het congres wil ik dan ook met mijn internationale collega’s de uitdagingen bespreken die ik zie voor ons vakgebied in de toekomst. Veel consultants en academici hebben al kritiek geleverd op de klassieke bureaucratische principes in organisaties. En, heel interessant, de grondleggers van de Gestaltbenadering deden dat ook al in de vorige eeuw. Het is tijd dat we deze kritiek bespreken, doorgronden en actief zijn in het werkveld van organisaties om fundamentele veranderingen te kunnen bewerkstelligen.

De EAGT Gestalt Conference biedt een platform waar professionals (therapeuten, counselors, coaches, practitioners, consultants) de nieuwste inzichten en ontwikkelingen in de Gestalttherapie kunnen volgen en delen.

Voor meer informatie over het congres en mijn betrokkenheid kun je terecht op de website van het congres.

Heb je verder nog vragen dan kun je ook persoonlijk contact opnemen via georgette@broosz.nl

Juni 2023 – Georgette Kempink